ပိုၼ်းၵႅပ်ႈၸဝ်ႈဢမၢတ်ႈလူင် မိူင်းၼွင်

ၸဝ်ႈဢမၢတ်ႈလူင် မိူင်းၼွင် ပဵၼ်ၸဝ်ႈဢၼ် မီးၵုင်ႇမုၼ်ၼိူဝ် ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆးလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးတင်းၼမ် တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈယူႇ ၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼၼ် ၸိူဝ်းႁဝ်းၵေႃႈၵိုင်ႇလီ ယုၵ်ႉယွင်ႈ ၼမ်ႉၵတ်ႉလႄႈ ပုၼ်ႈၽွၼ်းဢၼ်ၸဝ်ႈမီး တေႃႇတႆးဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ပိုၼ်းၸဝ်ႈ ပဵၼ်ႁိုဝ် မီးႁိုဝ်ၼႆ ႁဝ်းမႃးလူတူၺ်းၶႃႈ။

• ၸိုဝ်ႈ            – ၸဝ်ႈဢမၢတ်ႈလူင်မိူင်းၼွင်။
• ၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈလဵၵ်ႉ  – ၸၢႆးသႃႇဢွင်ႇ။
• ၸိုဝ်ႈဢူႈ        – လုင်းမၢၼ်ႇၸီႇ။
• ၸိုဝ်ႈမႄႈ       – ပႃႈမၢၼ်ႇၸီႇ။
• ပီႊၵိူတ်ႇ        – ပီႊတႆး-1949 ၼီႈ (ပီႊၶရေတ်ႈ1855)၊ လိူၼ်သိပ်းမႂ်ႇ(4) ၶမ်ႈ ဝၼ်းသုၵ်း။
• တီႈၵိူတ်ႇ        – ဝၢၼ်ႈပၢင်ႇၸူင်ယၢဝ်း၊ ဝဵင်းမိူင်းၼွင်၊၊

ဢယုလႆႈ (7) ၶူပ်ႇ၊ မိူဝ်းယူႇဝတ်ႉ(ၵျွင်း) သူၺ်ႇပုတ်ႉထေႃး ဝၢၼ်ႈၸိင်း၊ မိူင်းၼွင်၊ ပဵၼ်ၵပ်ႉပီႇ ဝႃႇၼိုင်ႈ၊ ၶၢမ်ႇပဵၼ်ၸဝ်ႈသၢင်ႇ လႆႈၸိုဝ်ႈ သေႃးၽိင်ႉၼ ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼႆႉၶၢႆႉမိူဝ်းယူႇ ဝတ်ႉ(ၵျွင်း) ႁူဝ်ဢုင်၊ ဢိူင်ႇႁႃႈဝၢၼ်ႈ၊ တူင်ႇဝဵင်းၵေႇသီႇ(ဝၢၼ်ႈၸၢမ်)၊ မိူဝ်ႈဢယုသိပ်းဢဵတ်းၶူပ်ႇ၊ ယူႇတီႈ ၼႆႈပီႊၼိုင်ႈသေ ၶၢႆႉမိူဝ်းယူႇထႅင်ႈတီႈဝတ်ႉ(ၵျွင်း)မိူင်းၼိမ် လႆႈႁူၵ်းပီႊ ၸင်ႇထႂၢၵ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်း ႁိူၼ်းမိူဝ်ႈဢယုလႆႈ (18)ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၸဝ်ႈၾႃႉမိူင်းၼွင် ၸဝ်ႈၶုၼ်ထုၼ်း ႁွင်ႉမိူဝ်းယူႇဝၢၼ်ႈပၢင်ႇသႃႇ ဝဵင်းမိူင်းၼွင်မိူဝ်ႈဢယုၸဝ်ႈ (19)ၶူပ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းၾူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈသေ ၸဝ်ႈၾႃႉဢမ်ႇႁၼ်ၸႂ်လႄႈ ဢွၵ်ႇဢႅဝ်ႇမူိင်း မႃးတၢင်း လၢႆးၶႃႈ၊ တႅမ်ႈဢွၵ်ႇလိၵ်ႈၵႂႃႇၸွမ်းသၢႆတၢင်းသေ၊ သိုပ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းထႅင်ႈ ၼႂ်းမိူင်းယူၼ်း၊ မိူင်းထႆး၊ ၶိုၼ်းဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းၵဵင်းတုင်၊မိူင်းလိူၼ်း၊ၽႅဝ်ႁွတ်ႈမႃးၶိုၼ်းမိူဝ်ႈပီႊတႆး-1982 ၼီႈ(ပီႊၶရဵတ်ႈ1888) ယဝ်ႉ။

မိူဝ်ႈပီႊတႆး-1991 ၼီႈ (ပီႊၶရေတ်ႈ-1901)၊ ၼၼ်ႉၸဝ်ႈၾႃႉလူင်မိူင်းၵိုင် ၸဝ်ႈၶုၼ်မုင်ႇ ယုၵ်ႉယွင်ႈပၼ်ၼႃႈတီႈပုၼ်ႈၽွၼ်း ႁႂ်ႈၸဝ်ႈပဵၼ်ၽွင်းမိူင်းလူင်(ဢမၢတ်ႈလူင်) ၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃၼႆယဝ်ႉ။

မိူဝ်ႈပီႊတႆး-1995 ၼီႈ (ပီႊၶရဵတ်ႈ-1905)၊ လိူၼ်သိပ်းသွင်မႂ်ႇ ပႅတ်ႇၶမ်ႈ ဝၼ်းၽတ်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၶုၼ်သၢင်ႇတူၼ်ႈႁုင်းမႃးပၢင်းလႄႈ ၸွမ်းၶိုၼ်ႈမိူဝ်းယူႇ မိူင်းသႅၼ်ဝီလူင်ယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပီႊတႆး-1996 ၼီႈ (ပီႊၶရေတ်ႈ1906)၊ လိူၼ်ၸဵင်လွင်ႈ ပႅတ်ႇၶမ်ႈၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈလႆႈမိူဝ်းသိုဝ်ႉဢဝ် ၸၢၵ်ႈဢိတ်ႇလိၵ်ႈ တီႈတိူင်းတႃလိူဝ်ႇ(မၢၼ်းတလေး) သေမႃးတင်ႈဝႆႉတီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈလွင်ႈႁဵတ်းတၢင်းသၢင်ႈ ဢမ်ႇပေႃးလႆႈၼင်ႇၸႂ်လႄႈၸဝ်ႈလႆႈၶိုၼ်ႈပွၵ်ႈမိူဝ်းမိူင်းၵိုင် မိူဝ်ႈပီႊတႆး-1996 ၼီႈ (ပီႊၶရေတ်ႈ1906)၊ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၼႂ်းပီႊၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈလိူၼ်သိပ်းမႂ်ႇ ႁႃၶၢႆပပ်ႉလိၵ်ႈ တၢင်းၵွင်းႁိၼ်လမ်(ၵျွၵ်ႉမႄး) ယဝ်ႉ၊ ထိုင်မႃး မိူဝ်ႈပီႊတႆး-1996 ၼီႈ (ပီႊၶရေတ်ႈ1906)၊ လိူၼ်(10)လွင်ႈ (4) ၶမ်ႈ၊ ဝၼ်းသဝ်၊ ၵၢင်ၼႂ် (9)မူင်း၊ ၽွင်းဢယုၸဝ်ႈလႆႈ (51) ၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈလပ်းတႃလိုမ်းမိူင်းၵႂႃႇ တီႈဝၢၼ်ႈၵွင်းမူးပုတ်း၊ ဢိူင်ႇၵွင်းႁိၼ်လမ်(ၵျွၵ်ႉမႄး)ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ပပ်ႉလိၵ်ႈဢၼ်ၸဝ်ႈတႅမ်ႈဢွၵ်ႇဝႆႉသမ်ႉ မီးၽိုၼ်မၼ် (200)ပၢႆပၢႆၼႆယဝ်ႉ။

ၽိုၼ်ဢိင် ¶ ပပ်ႉၸဝ်ႈၶူးမေႃတႆး # “လုင်းၶုၼ်မႃႇႁႃႇတႅမ်ႈ”

လိူၼ်တႆး

(ၵဵပ်းႁွမ်တွမ်ဝႆႉမိူဝ်ႈ)12/October/2014